Konya Şeker'de skandallar bitmiyor

Pancar çiftçisinin, bu yıl Konya Şeker’den aldığı taban gübrede büyük bir vurgun yediği ortaya çıktı. Ülke genelinde yaşanan bu gübre vurgunundan dolayı çiftçinin pancar üretiminin yüzde 30’dan daha fazla düşmesinin beklendiği iddia edildi. Çiftçinin milyonlarca lira zarar ettiği gübre vurgunu iddiaları yapılan gübre ihalelerini de şaibeli hale getirdi. Çiftçiler skandala “Çiftçinin cebinden parası çalınmış. Ramazan Erkoyuncu, bunun bedelini nasıl ödeyecek? Dürüstüm diyen, çiftçiyim diyen Ramazan Erkoyuncu Pankobirlik Genel Başkanı iken Pankobirlik’in yaptığı ihale sonuçlandığı halde ihalenin kaldığı firma dururken taban gübresini Konya Şeker’e başka bir firmadan neden aldı? Aldığı gübrenin düşük değerlerinin üretime negatif yansıyacağını neden dikkate almadı? Taban gübrelerini çiftçilere dağıtmadan neden analizlerini yaptırmadı? Gübre alınan firmaya başka ne gibi kıyaklar geçildi?  Bu ihaleden kimler komisyon aldı? Konya Şeker’e bu ürün sorulduğunda satış mağazalarından tüm ürünler neden toplatıldı? Ramazan Erkoyuncu, bir ihaleyi bile doğru düzgün yapamazken büyük kurumları nasıl idare ediyor?” ifadeleri ile tepki gösterdiler.

Çiftçinin sorunlarını çözmekle mükellef bir kuruluş olan Konya Şeker’in son günlerde gübre konusunda adının karıştığı skandalla tarım sektörü çalkalanıyor. Konya Şeker’in dağıttığı taban gübrelerin tarlalarda pancar üretimini azalttığı çiftçiler tarafından dile getiriliyor. Konya Ovası’nda görüşlerine başvurduğumuz çiftçiler, “bu yıl Konya Şeker’den aldığımız taban gübreleri deyim yerinde ise anamızdan emdiğimiz sütü burnumuzdan getirdi. Gübre çuvalının üstünde yazanla içeriği tamamen farklı. Daha önceki günlerde ürün gelişimde sıkıntı var dememize rağmen mevsim şartları denildi. İnandık, çünkü Konya Şeker bize bunu yapmaz dedik. Ürünler daha da kötüye gittiği için kendimizi ispatlamak için analiz yaptırdık. Konya Şeker analizlerle ispatlamamıza rağmen Ramazan Erkoyuncu başkanımızdan bir ses çıkmadı” diye dert yandılar. 

ALINAN GÜBRELER ÜRÜNLERİN KÖK GELİŞİMİNE KATKI YAPMADI 

Çiftçiler, pancar ekimi ile birlikte kullandıkları taban gübresinin pancarların kök gelişimine hiçbir katkısı olmadığını fark ettiklerini analiz yaptırdıklarını, yapılan analizlerde de Konya Şeker’in dağıttığı taban gübrelerde toplam Kükürt Trioksit (SO3) oranı gübre torbasında yüzde 10 olarak ifade edilirken yapılan analizde ise bu oran yüzde 6,88 olarak ortaya çıkmış durumda. Suda Çözünürlük Potasyum Oksit (K2O) de torbanın üzerinde yüzde 20 oranında gösterilirken, yine yapılan analizde ise yüzde 6,45 olduğu görülüyor. Suda Çözünür Fosfor Pentaoksit (P2O5) oranı da torbada yüzde 25 olarak yazılmışken, yapılan analizde yüzde 16,35 oranında olduğu görülüyor. Gübre için çok önemli olan Amonyum Azotu da torbada yüzde 10 yazılırken analizde ise 9,47 oranında çıkıyor. Gübre Analiz Raporunda bütün değerlerde torbanın üzerinde garanti edilen rakamlar ile laboratuvarda analiz sonrası ortaya çıkan bileşen oranlarının ciddi oranda düşük olduğu da görülüyor.

KONYALI ÇİFTÇİLERE SORUNLU GÜBREDEN 22 BİN TON DAĞITILMIŞ

Konya Ovası’nda Konya Şeker’den gübre alan pancar üreticilerinin aynı mağduriyet içerisinde oldukları da ortaya çıkmış durumda. Konyalı pancar üreticisine 22 bin ton bu gübreden Konya Şeker tarafından dağıtıldığı da yine iddialara arasında. Gübreden dolayı düşecek verimi gizlemek için de Konya Şeker’in Anadolu Ajansı’na, “İklim değişikliği ve kuraklık şeker pancarı üretimini olumsuz etkiliyor” başlığıyla bir haber yaptırdığı, fakat işin doğrusunun gübre skandalını deşifre eden çiftçilerin konuyu gündeme getirmeleri ile ortaya çıktığı iddia ediliyor. Çiftçiler, Konya Şeker’den aldıkları taban gübrelerin pancar üretimini mahvettiğini, her yıl olduğu kadar pancarı sulamalarına rağmen, gübrelerin pancarın gelişimine hiçbir katkı yapmadığını ifade ediyorlar. Çiftçiler, yaptırdıkları analizlerde Konya Şeker’in dağıttığı taban gübrelerinde değerlerin çok düşük olduğunun ortaya çıktığını da ifade ederek, başta Tarım ve Orman Bakanlığı olmak üzere, devlet kurumlarının Konya Şeker’e bunun hesabını sorması gerektiğini söylüyorlar.  

BİR ÇOK İLDE  ÇİFTÇİLER VALİYE GİTTİ

Pankorbirliğin yapmış olduğu ihaleyle tüm Türkiye deki pancar çiftçilerinin üretimine ket vurulmuştur. Kayıplar çok büyüktür. ANKARA, ESKİŞEHİR, ANTALYA, BURDUR, YOZGAT ve bağlı tüm iller çiftçiler yaşadıkları mağduriyetle ilgili olarak Pankobirlik’te bir muhatap bulamayınca konuyu bulundukları ildeki Valiliği’ne kadar taşıdılar.

PANCAR ÜRETİMİNİN EN AZ YÜZDE 30 ORANINDA DÜŞMESİ BEKLENİYOR

Skandal taban gübreler nedeniyle çiftçinin pancar üretiminin yüzde 30’dan daha fazla bir oranda düşmesi bekleniyor. Bu da çiftçinin milyonlarca lira üretim kaybına maruz kalacağı anlamına geliyor. Bu gelişmeler sonrasında ülkenin şeker üretimi de aynı oranda düşmüş olacak. Bu arada gübre değerleri çok düşük çıkan firmalardan biri geçtiğimiz aylarda konkordato ilan etti. Bu firmadan yaklaşık 150 milyon liralık gübre alındığı kaydediliyor. Gelinen noktada söz konusu firmanın konkordato ilan etmesinden dolayı çiftçilerin yaşadığı zararın nasıl karşılanacağı da bilinmiyor. Hatta iddialara göre, ihale başka bir firmada kalmasına rağmen bu firmaya verilmiş. Bu durumda konuya ilişkin farklı bir ayrıntı olarak dikkatlerden kaçmıyor. Bu firmanın getirdiği gübrelerin de analizler sonucu istenilen değerin çok çok altında çıktığı iddia ediliyor. Konuya ilişkin bir yetkili de yapılması gereken ihalenin usulüne uygun yapılmadığını ve bu firmaya teklifsiz gübre satışının verildiğini iddia etti.

SKANDALIN SORUMLUSU RAMAZAN ERKOYUNCU VE EKİBİ 

Yetkili, kendisini dürüst olarak lanse eden Ramazan Erkoyuncu’nun böyle bir skandal karşısında hiçbir ses çıkarmadığını sözlerine ekledi. Pankobirlik Genel Başkanı Ramazan Erkoyuncu ve yönetimindeki ekip, çiftçiler tarafından bu durumun başlıca sorumlusu olarak ifade ediliyor. Gelişmeler sonrasında tepkisini dile getiren çiftçiler; “Ramazan Erkoyuncu bu duruma müsaade etmiş. Aldığı gübrelerin analizlerini yaptırmamış. Düşük değerli taban gübreleri Konya Şeker, tüm çiftçilere dağıtmış. Bu gübre taban gübresi, pancar ekilirken atılan gübre, yani pancar ekildikten 120 gün sonra verim alabilecek bir gübre ama bugün görüyoruz ki bu gübrenin pancarda verime büyük zararı olmuş. Çiftçinin cebinden parası çalınmış. Ramazan Erkoyuncu, bunun bedelini nasıl ödeyecek? Dürüstüm diyen, çiftçiyim diyen Ramazan Erkoyuncu çiftçiyi kazıklatmış. Pankobirlik Genel başkanı iken Pankobirlik’in yaptığı ihale sonuçlanmadığı halde ihalenin kaldığı firma dururken taban gübresini Konya Şeker’e başka bir firmadan neden aldı? Aldığı gübrenin düşük değerlerinin üretime negatif yansıyacağını neden dikkate almadı? Gübre alınan firmaya başka ne gibi kıyaklar geçildi?  Bu ihaleden kimler komisyon aldı?  Konya Şeker’e bu sorulduğunda kurumun mağazalarından tüm gübreler neden toplatıldı? Ramazan Erkoyuncu, bir ihaleyi bile doğru düzgün yapamazken büyük kurumları nasıl idare ediyor?” ifadeleri ile tepki gösterdiler. 
Bütün bu skandal iddialar sonrasında Konya Şeker’den bir açıklamanın yapılıp yapılmayacağı da merak konusu. 

Şimdi soruyoruz bu taban gübresi olayının ekonomik ve tarımsal sonuçları ne olacak?

 

AYHAN UYSAL