Anayasa Mahkemesinden Pasaport Kanunu'na kısmi iptal

Yüksek Mahkeme, kanundaki, ülkeden ayrılmalarında genel güvenlik bakımından mahzur bulunduğu İçişleri Bakanlığınca tespit edilenlere pasaport verilmeyeceğini düzenleyen hükmü iptal etti

Anayasa Mahkemesi, Pasaport Kanunu'nun, ülkeden ayrılmalarında genel güvenlik bakımından mahzur bulunduğu İçişleri Bakanlığınca tespit edilenlere pasaport verilmeyeceğini düzenleyen hükmünü iptal etti.

Konuya ilişkin karar, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Buna göre, pasaportta bulunan tahdidin kaldırılması isteminin reddine dair işlemin iptali talebiyle açılan davaya bakan Ankara 19. İdare Mahkemesi, kanundaki ilgili kuralın Anayasa'ya aykırı olduğu kanısına vararak iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu.

Gerekçede, itiraz konusu kural gereğince herhangi bir mahkeme kararı aranmaksızın idari kararla yurt dışına çıkma özgürlüğünün sınırlandığı ancak Anayasa hükmü uyarınca söz konusu özgürlüğün sadece suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hakim kararıyla sınırlanabileceği belirtildi.

Anayasa Mahkemesi, kanundaki ilgili düzenlemeyi iptal etti.

Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, Anayasa Mahkemesinin daha önce verdiği kararlarda, yurt dışına çıkma özgürlüğünün hangi hallerde hakim kararıyla sınırlanabileceğine yönelik ölçütleri belirlediği aktarıldı.

İtiraz konusu kuralla, ülkeden ayrılmalarında genel güvenlik bakımından mahzur bulunduğu İçişleri Bakanlığınca tespit edilenlere pasaport veya seyahat vesikasının verilmeyeceğinin hüküm altına alındığı hatırlatılan gerekçede, öngörülen sınırlamanın, genel nitelikte değil, belirli kişi veya kişilere yönelik olduğunun anlaşıldığı belirtildi.

Gerekçede, şunlar kaydedildi:

Bu itibarla Anayasa'nın 23. maddesi uyarınca yurt dışına çıkma özgürlüğünün ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle sınırlanabileceği ve hakim kararı güvencesine bağlandığı gözetildiğinde, kuralla yurt dışına çıkabilmenin idarenin yetkisine bırakılarak Anayasa'da belirtilen sınırlama sebeplerine bağlanan hakim kararı güvencesinin ihlal edildiği görülmektedir. Dolayısıyla kuralın yurt dışına çıkma özgürlüğünü Anayasa'nın sözüne ve Anayasa'da öngörülen sınırlama sebeplerine aykırı olarak sınırladığı sonucuna da ulaşılmıştır.